Albert Gabriel, Türkiye arkeolojisi alanında önemli çalışmalara imza atmış bir isim. Arkeolog, sanat tarihçisi ve mimar olmasının yanı sıra, gördüğü eserleri birebir tasvir eden bir ressam, dere tepe demeden kendini yollara vurmuş bir gezgin ve notlarını hakkıyla yazıya dökebilen iyi bir yazar aynı zamanda. Türkiye’ye 1908’de gelen ve deyim yerindeyse, başta İstanbul ve Bursa olmak üzere, birçok şehre hayran kalan Gabriel, bir dönem İstanbul Üniversitesi’nde Arkeoloji dersleri verir. İstanbul’da, Fransız Arkeoloji Enstitüsü’nün (Günümüzde Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitüsü) kurulmasına önayak olur. 1927’den itibarense, Milli Eğitim Bakanlığı’nın görevlendirmesiyle, Anadolu’nun birçok köşesine 40’a yakın gezi gerçekleştirir. O yıllarda çoğu son derece harap ve bakımsız halde bulunan birçok tarihî yapıyı yerinde inceler; bu yapıların ayrıntılı planlarını, kesitlerini çıkarır, resimlerini çizip, fotoğraflarını çeker. Bu gezilerde tuttuğu notlarla, Türkiye’deki birçok eserin Avrupa’da tanınmasına ve bilim adına kazanılmasına vesile olur. Albert Gabriel bu yönüyle Türkiye’de “Anıt arkeolojisinin kurucusu/Rölövenin Piri” olarak kabul edilir. “Şarki Türkiye’de Arkeolojik Geziler” kitabı, yazarın Doğu Anadolu’ya 1932’de yaptığı iki seyahatinin en ince ayrıntılarıyla kitaplaşmış halidir. Kitap, Diyarbakır bölümünde, Surlardaki kitabeler, kabartmalar, kapılar ve burçlarla birlikte Ulu Cami, Hz. Süleyman Camii, medreseler ve sivil mimarî hakkında belge niteliğinde önemli bilgiler içeriyor. Gabriel’in özellikle “Bir anıtlar ve kitabeler manzumesi” dediği Surlarla ilgili yaptığı detaylı etüt çalışması, aradan 65 yıl geçmesine rağmen bugün bile bütün araştırmaların ana referans kaynağı olarak görülüyor. “Şarki Türkiye’de Arkeolojik Geziler”, yazarın Diyarbakır’la birlikte gezdiği Mardin, Kızıltepe, Hasankeyf, Silvan, Harran, Urfa, Bitlis, Ahlat, Harput ve Malatya’ya da ait seyahat notlarıyla, şehir planları, tarihî eserler çizimleri ve nadide fotoğraflarla eşsiz bir kitap, vazgeçilmez bir başvuru kaynağı..