Diyarbakır’ın fethi ve bir İslâm şehri oluşu

Medeniyet tarihi MÖ 6100 yılına kadar uzanan ve ilk yöneticileri Hurriler (MÖ 3200-MÖ 1200) olan Diyarbakır, İslam’ın doğuşuna kadar, Mitanni, Assur, Med, Pers, Roma, Sasani ve Bizans’ın yanı sıra bir dizi devlet tarafından idare edildi.   Miladi 7. yüzyılın başlarında Cezîretü’l-Arab (Arabistan)’da İslamiyet’in ortaya çıkışıyla birlikte yeni bir sayfa açılmış, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) 622 yılında… Okumaya devam et Diyarbakır’ın fethi ve bir İslâm şehri oluşu

Şarki Türkiye’de Arkeolojik Geziler – 2. Sayı

Albert Gabriel, Türkiye arkeolojisi alanında önemli çalışmalara imza atmış bir isim. Arkeolog, sanat tarihçisi ve mimar olmasının yanı sıra, gördüğü eserleri birebir tasvir eden bir ressam, dere tepe demeden kendini yollara vurmuş bir gezgin ve notlarını hakkıyla yazıya dökebilen iyi bir yazar aynı zamanda. Türkiye’ye 1908’de gelen ve deyim yerindeyse, başta İstanbul ve Bursa olmak… Okumaya devam et Şarki Türkiye’de Arkeolojik Geziler – 2. Sayı

Diyarbakır Kent Müzesi – 2. Sayı

Diyarbakır evleri, Anadolu konut mimarîsi içinde, kendine has özellikler sergileyen benzersiz yapılardır. Bu evlere dışarıdan baktığımızda daracık bir sokaktan ulaşılan, penceresi bile olmayan, kara bazalt taştan örülmüş “kupkuru” bir duvar görebiliriz. Bu dışa kapalı, sağır duvarlar, kimsenin girmesine izin verilmeyen, küçük bir kaleye bile benzetilebilir. Ama basık kemerli kapısından girdiğimizde, içeride bambaşka bir hayatla, etkileyici… Okumaya devam et Diyarbakır Kent Müzesi – 2. Sayı

Yezidilik/Êzidilik – 2. Sayı

Yezidilik/Êzidilik, dinler tarihinin çokça merak edilen, dışa kapalı/ gizemli inanışlarından biridir. Daha düne kadar Güneydoğu Anadolu’nun birçok iliyle birlikte Diyarbakır’da da yaşamlarını sürdüren Yezidiler, bu şehrin inanç tarihine iz bırakmış farklı inanç topluluklarındandır.   Sözlü geleneğe dayanan, batıni etno-dinsel bir dinî yapılanma olan Yezidilik, kapalı bir inanç sistemi olduğu için ismi, kökeni, teşekkül süreci ve… Okumaya devam et Yezidilik/Êzidilik – 2. Sayı

Şemsîlik – 2. Sayı

17. yüzyılın başlarında Diyarbakır’a gelen Polonyalı Simeon, seyahatnamesinde, Şemsîler hakkında bazı bilgiler verirken, onlara ait bir mabedin varlığına değinir. Simeon, bu mabedin Mardin Kapı’nın dışında bulunduğunu, Diyarbakır’ın bir dönem Şemsîlerin merkezi olduğunu ve her cumartesi bu tapınakta toplandıklarını anlatır. Dinler Tarihi içerisinde, mahiyeti sadece mensupları tarafından bilinen dinler vardır. Böylesi dinler, inançları gereği başkalarına anlatılmadığı… Okumaya devam et Şemsîlik – 2. Sayı

Diyarbakır’ın İnanç Serüveninde Hıristiyanlık – 2. Sayı

Ezan sesleri ile çan seslerinin birbirine karıştığı mahallelerdeki insanların gelenekleri, sevinçleri, üzüntüleri, coşkuları da ortak bir kaderin içinde birleşir. Hristiyanlar ve Müslümanlar, birbirlerinin dinî bayramlarını kutlayan, sevinçte, kederde, kimi zaman geleneksel inançta birleşen iki ayrı dinin ama aynı toprağın insanları olurlar. Diyarbakır, yüzyıllar boyu birlikte yaşama sanatını icra eden, farklı dinlere, farklı kültürlere ev sahipliği… Okumaya devam et Diyarbakır’ın İnanç Serüveninde Hıristiyanlık – 2. Sayı

Diyarbakır’da Musevîlik İzleri – 2. Sayı

Diyarbakırlı Museviler, genellikle Suriçi’nde kendi mahallelerinde, birbirine bakan evlerde yaşarlardı. Asıl adı Hasırlı olan bu mahalle, çoğunlukla Yahudi Mahallesi olarak bilinir ve yerli halk tarafından da bu şekilde adlandırılırdı. Tarihin eski dönemlerinden beri Anadolu’da, Musevilik inancına mensup olanların varlığı biliniyor. Osmanlı Devleti henüz kuruluş aşamasındayken, Balkan coğrafyasında, Cezîre’de (Mezopotamya) ve Anadolu’da yüzyıllardan beridir Museviler yaşıyordu.… Okumaya devam et Diyarbakır’da Musevîlik İzleri – 2. Sayı

Mithras İnancı – 2. Sayı

Mithraizmin öğretisi ve inançlarıyla ilgili bilgilerimiz, tapınakların merkezindeki nişte yer alan boğa kurban etme sahnesi çerçevesinde biçimlenir. İnanışa göre, yeryüzündeki bütün canlılar Mithras’ın kutsal boğayı kurban etmesiyle oluşmuştur. Sonrasında gündüz ve gece farklılaşarak birbirini izlemeye, mevsimler oluşmaya başlamış ve böylece zaman meydana gelmiştir Diyarbakır’ın Roma Dönemi hakkında bugüne kadar kapsamlı herhangi bir kazı ya da… Okumaya devam et Mithras İnancı – 2. Sayı

Diyarbakır’da İnanç – 2. Sayı

Günümüzde “günah keçisi” olarak kullanılan deyimin, Çukurova ve çevresini içeren Hurri ülkesi Kizzuwatna’lı büyücü Maştikka’nın günümüzden dört bin yıl önce uyguladığı formülden gelişi oldukça şaşırtıcıdır. Efsaneye göre, büyücü, müşterisinin kurtulmak istediği kötü olayı sembolik olarak bir keçiye veya koyuna yükler, hayvanı yerleşim alanından uzaklaştırırdı. Eskiçağlarda insanlar anlayamadıkları, karşısında güçsüz kaldıkları doğa olaylarını tanrıların veya doğaüstü,… Okumaya devam et Diyarbakır’da İnanç – 2. Sayı

Neolitik Dönemde Diyarbakır’da İnanç – 2. Sayı

Özellikle Güneydoğu Anadolu bölgesinde yapılan kazılar, Neolitik Dönem’deki inançla ilgili göstergelerin daha belirgin hale gelmesini sağlamıştır. Bu dönemde ortaya çıkan tapınak yapıları, inanç ile ilgili etkinlikler için bir araya gelen ve burada törenler düzenleyen toplumların, bu sürecin organizasyonunda görevlendirilmiş ve tanrısal iradeyi elinde tutan bir “ruhban sınıfına” sahip olduğunu gösterir. İnanç, bilimsel bakışa göre, insanlığın… Okumaya devam et Neolitik Dönemde Diyarbakır’da İnanç – 2. Sayı